وی تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در زادگاه خود به پایان رساند و فارغ التحصیل هنرستان صنعتی شد.

اخوان از سال 1323 به سرودن شعر پرداخت و بر اثر تشویق و راهنمایی‌های استاد مدرسه‌اش اشتیاق بیشتری به شعر پیدا کرد و متخلص به م - امید بود.

امید تا 20 سالگی در زادگاه خود به سر برد و در سال 1323 به تهران آمد و به شغل آموزگاری پرداخت.

اخوان چند ماهی نیز به دلیل فعالیت سیاسی علیه دستگاه حکومت پهلوی به زندان افتاد.

او در دوران حیات خود، فعالیت گسترده‌ای با مطبوعات، رادیو و تلویزیون داشت و در سال‌های آخر عمر به عنوان استاد زبان و ادبیات فارسی در دانشگاه‌های تهران، تربیت معلم و ملی( شهید بهشتی) به تدریس اشتغال داشت.

اخوان در سال 1330 شمسی اولین مجموعه شعرش را با نام ارغنون چاپ و منتشر کرد.

وی مجموعه زمستان را در سال 1335 چاپ و منتشر کرد، چاپ این مجموعه آغاز حرکت جدیدی در عرصه فرهنگ و هنر آن روزگار بود.

اخوان در سال 1338 که با ابراهیم گلستان همکاری می‌کرد، مجموعه شعر آخر شاهنامه را به هزینه خود و با کمک ابراهیم گلستان منتشر کرد.

اخوان ثالث در سرودن شعر به سبک کلاسیک و نو، طبع آزمایی کرد و آثاری چند از خود به جا گذاشت و سرانجام در سال 1369 در تهران بدرود حیات گفت.

برخی از آثار مهدی اخوان ثالث:

• ارغنون
• زمستان
• آخر شاهنامه
• از این اوستا
• شکار
• بهترین امید
• درخت پیر و جنگل